Yüksekte Çalışma Eğitimi
İşyerleri bakanlık tarafından belirlenen tehlikeli, az tehlikeli ve çok tehlikeli yerler olarak gruplandırılır. Bu gruplandırmalara bağlı olarak iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri düzenlenir. Bu eğitimler kapsamında yüksekte çalışma eğitimi de verilir. Verilen bu eğitimler doğrultusunda çalışan ve işverenler bilgilendirilir. Bu eğitimlerin amacı olası iş kazalarının en aza indirgemektir.
Yüksekte Çalışma Eğitimi Esasları
- Yüksekte çalışmalarda ortaya çıkabilecek riskler ve bu risklere karşı alınması gereken önlemler hakkında bilgi vermek,
- Yasal gereklilikleri ve genel tehlikeleri anlatmak,
- Toplu koruma ve kişisel korumanın esaslarını belirlemek,
- Çalışma esnasında kullanılacak donanımlar hakkında bilgi vermek ve bu donanımların düzeni kontrolünü sağlamak,
- Yapılacak olan işin özelliklerine uygun yatay ve dikey yaşam hatlarının yapısal düzenlemelerini belirlemek,
- Vücut kemer sistemleri gibi güvenlik sistemlerin kullanılması,
- Bariyerlime ve işaretleme tekniklerini, düğüm ve makara teknikleri gibi teknik konularda bilgi vermektir.
Yüksekte Çalışma Eğitimi ve Kurtarma Çalışmaları
Yüksekte çalışma yapan işyerleri ve çalışanlar bu konuda bilinçli davranmalıdırlar. Bu konuda verilen eğitimlere düzenli bir şekilde katılmalı ve eğitim doğrultusuna çalışmalarını yürütmelidirler. Korkuluk veya parapet gibi toplu düşmeleri engellemeyen sistemler birçok kaza riski içerir. Bu gibi çalışma alanlarında çalışan insanların can sağlıkları için personellerin özel ekipmanlara ve bu konuda eğitimlere ihtiyacı vardır. Yüksekte çalışma eğitimi bu konuda işyerlerinde verilmesi zorunlu eğitimlerden biridir. Ulusal ve uluslararası standartlara uygun eğitimler verilmeli ve bu eğitimler uzman kişiler tarafından verilmelidir. Bu konuda iş sağlığı ve güvenliği eğitmeni olabilecek belgesi taşıyanlar bu eğitmenliği üstlenmektedir. Bu noktada eğitmenlerin yapması gereken hususlar şunlardır:
- Yüksekte çalışma risk analizi,
- Yüksekte çalışma plan ve formlarının hazırlığı,
- Acil durumlar için bir ekip oluşturma ve bu ekibi yönetme,
- Saha denetimi yapmak,
- Kullanılan malzemenin ve iskele sisteminin kontrolünü yapmak.
- Kişisel koruyucuları tanıtmak.
İskele seçimi standartlarla belirlenmiş olmalı ve yine ilgili prosedürlere uygun kurulumu sağlanmalıdır. İskele sistemi oldukça dikkat edilmesi gereken bir konudur. Kaza riski oldukça fazla ve sonuçları ölümcüldür. Güvenli bir iskelede çalışma için yüksekte çalışma eğitimi oldukça önemli olup zorunlu kılınmıştır.
Yüksekte Çalışma Eğitimi İle İlgili Yönetmelikler
6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanununun 17. Maddesine göre işverenler çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimini almasını sağlamakta zorunludur. Buna ek olarak 25786 sayılı yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği ve 28695 sayılı kişisel koruyucu donanımlarının (KKD) işyerlerinde kullanılması hakkındaki yönetmelik gereği bu konudaki eğitim de zorunludur.
İş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği gereği bazı eğitimlerde tehlike düzeyine göre eğitim süreleri ve eğitmen sayısı farklılık gösterir. Yüksekte çalışma eğitimi tehlike düzeyine bakmaksızın yüksekte çalışmalar yapan her işyerinde verilmesi zorunludur. Eğitimlere katılmak zorunludur ve eğitim sonunda belirli bir puanlandırma sistemi kullanılır. Belirli bir puandan üstte olanlar eğitimi başarılı olarak tamamlamış sayılır. Başarılı olan çalışanlar bir belge alır ve bu belge özlük dosyalarında saklanır. Bu belgelerde kişinin adı, soyadı, eğitmenin adı, soyadı, görev unvanı ve imzasıyla birlikte eğitimin tarihi yer alır.
Yüksekte Çalışma Eğitimi İçeriği
İşyerlerinde verilen zorunlu eğitimlerin içeriği ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak hazırlanıp aşağıdaki şekildedir:
- Yüksekte çalışma ile ilgili kavramlar.
- Yüksekte güvenli çalışmanın yasal dayanakları.
- Emniyet alma kuralları.
- Kişisel koruyucu donanımların tanıtılması ve kullanım kılavuzu.
- Sık kullanılan düğüm çeşitleri.
- Askıda kalma süresi ve şoku.
- Askıda kalan kişiye ilk yardım ve kurtarma yöntemleri.
- İskele ve merdivende güvenli çalışma uygulamaları.